Direct naar:
Omgevingsbeleid en druk op de ruimte
Omgevingsbeleid en druk op de ruimte
Wat speelt er?
Er is een grote vraag naar ruimte: voor woningbouw, energie, natuur, nieuwe bossen, extensivering landbouw, infrastructuur. Dat vraagt om regie en een zorgvuldig afwegingskader.
Wat doet de provincie al?
Er is een nieuwe Omgevingsvisie en de Omgevingsverordeningen worden (sectoraal) geactualiseerd. Er is een koersdocument duurzame mobiliteit (2018) en een visie voor een bereikbaar Gelderland (2020). Er is een verstedelijkingsstrategie.
De provincie is gestart met het Gelders Ruimtegesprek.
Maar…
Er zijn in nieuwe ontwikkelingen geen randvoorwaarden voor groen-blauwe dooradering en natuurinclusiviteit. Een duurzame leefomgeving wordt te algemeen gedefinieerd waardoor scherpe keuzes achterwege blijven. Grote infrastructurele beslissingen worden voorbereid op basis van verouderde prognoses van productie, transport en verkeer, zoals de ViA15 en onderzoek naar de Noordtak Betuweroute. Deze plannen houden onvoldoende rekening met de noodzaak om over te gaan naar een natuurinclusieve samenleving en een circulaire economie.
Onze oproep aan de provincie:
- Neem natuurinclusiviteit op in de Omgevingsverordening voor ruimtelijke ontwikkelingen, inclusief richtlijnen voor woningbouw, natuurinclusieve energieprojecten en groene bedrijven(terreinen). Koppel hier een puntensysteem aan.
- Pas minimaal de normen van het Rijk en de WHO toe voor groenvoorzieningen in wijken (75 m2 groen per woning, altijd een groenvoorziening op maximaal 300 meter van een woning), met voldoende kwaliteit voor biodiversiteit.
- Maak landschapsinclusief ontwerpen verplicht bij ruimtelijke plannen.
- Verbind groen in stedelijk gebied aan het buitengebied met ‘groene lopers’.
- Anticipeer op doelen voor klimaat, circulaire economie en duurzame mobiliteit bij infrastructurele projecten.
- Introduceer een heffing bij verstedelijking in landelijk gebied ten bate van een landschaps- of gebiedsfonds voor landschap en biodiversiteit.
- Introduceer regels voor een maximaal oppervlak te verharden (particulier) terrein.
- Ontwikkel nieuwbouw met duurzame mobiliteit en schep faciliteiten om autogebruik te verminderen. Stimuleer het verlagen van de parkeernorm.
Landschap
Wat speelt er?
Ondanks de nodige inspanningen verslechtert de kwaliteit van het landschap nog altijd. Nationale landschappen verliezen hun beschermde status. Het invoeren en uitbreiden van regelingen voor het leveren van groenblauwe diensten kan een kans geven aan natuurinclusieve landbouw.
Wat doet de provincie al?
Gelderland heeft streekgidsen opgesteld en een ambitie geformuleerd voor 10% groen-blauwe dooradering.
Maar…
De ambitie voor groen-blauwe dooradering is vrijblijvend en voor sommige Gelderse streken te laag. Het ontbreekt aan voldoende instrumenten, budget en afrekenbaarheid. Voor het landschapsbeleid is geen monitoring, handhaving, cyclische aandacht en structurele financiering.
Onze oproep aan de provincie:
- Geef landschapskwaliteit in beleid een bindend karakter, zowel voor bescherming van bestaande waarden, bijzondere landschappen als voor het ontwikkelen van nieuwe waarden.
- Zorg voor realisatie van landschapselementen in samenwerking met het Rijk door financiering van aanleg en beheer, en compensatie voor afwaardering van grond dan wel opbrengstderving.
- Neem minimaal 10% groen-blauwe dooradering op als doel in het omgevingsbeleid (en niet slechts als ambitie).
- Bied voor langere termijn continuïteit voor het behoud en herstel van kenmerkend natuur- en landschapsgerelateerd cultureel erfgoed.
Duurzame energie
Wat speelt er?
Ruimte geven aan duurzame energie uit zon en wind is noodzakelijk. Het is mogelijk geschikte locaties te vinden met een goede inpassing en een plus voor biodiversiteit. Omwille van spreiding van opwek en leveringszekerheid is tevens innovatie nodig voor andere vormen van opwek en energieopslag. De gerealiseerde besparing blijft nu achter bij de doelen.
Wat doet de provincie al?
De provincie is actief partner in de Regionale Energiestrategieën en bij het Gelders Energie Akkoord.
Maar…
De doelen voor CO2-reductie worden niet gehaald. Er worden landschappelijk minder wenselijke locaties en projecten ontwikkeld. Natuurinclusieve ontwikkeling moet de nieuwe norm worden.
Onze oproep aan de provincie:
- Voer regie op de ontwikkeling van boven-regionale energielandschappen. Vanwege de impact op landschap is het belangrijk windturbines te clusteren op een relatief beperkt aantal geschikte locaties.
- Neem natuurinclusiviteit op in de omgevingsverordening voor energieprojecten. Het is tijd voor een cultuuromslag: natuurinclusieve energietransitie betekent dat klimaatoplossingen standaard een ‘plus op natuur’ zetten, dus wezenlijk bijdragen aan de lokale natuurwaarde.
- Stimuleer het Rijk tot aanpassing van het bouwbesluit zodat alle (woning- en utiliteits-) bouw energieneutraal zal zijn.
- Toets bij energieprojecten altijd de impact op beschermde flora en fauna. Borg dat mitigerende maatregelen vóóraf gerealiseerd zijn en werken in praktijk.
- Zorg voor langdurige inzet op energiebesparing en zon op dak.
- Sluit Natura 2000-gebieden uit als mogelijke locatie en ontzie het Gelders Natuur Netwerk zoveel mogelijk.
